sin_ano_08112013_014504_cdc
Eurovisión 1976
flag-for-portugal_1f1f5-1f1f9
Portugal

Carlos do Carmo

Uma flor de verde pinho

Gran Final

Puesto 12

24 pts.

Actuación 15

Intérprete

Carlos Manuel de Ascenção do Carmo de Almeida (Lisboa, 21 de diciembre de 1939) creció en un ambiente que propició en gran medida su futura carrera musical, al ser hijo de la prestigiosa fadista Lucília do Carmo y de Alfredo de Almeida, librero y propietario del local O Faia, situado en el Barrio Alto de la capital portuguesa, dedicado igualmente al fado y lugar frecuente de reunión de intelectuales y artistas. Carlos asistió a la Escuela Alemana de Lisboa y al Liceu Passos Manuel, completando estudios de hostelería e idiomas en Suiza.

Aunque había grabado un disco con nueve años, su debut oficial se produce en 1963 al aparecer en el single Mário Simões e seu Quarteto apresentando Carlos do Carmo, grabado con la discográfica Alvorada con la que grabará dos singles más los dos años siguientes: Carlos do Carmo com Orquestra de Joaquim Luiz Gomes y Mais fados por Carlos do Carmo. Su coraje al asumir un género preferentemente femenino hasta entonces y su introducción de nuevos elementos como el contrabajo y la orquesta, así como el estreno de obras de compositores y poetas noveles, le convertirán en uno de los referentes del fado en las siguientes décadas. Sus actuaciones en lugares tan emblemáticos como el Olympia de Paris, la Ópera de Frankfurt, la Ópera de Wiesbaden, el Canecão de Rio de Janeiro o el Hotel Savoy de Helsínki, harán que además sea el intérprete que dignificará internacionalmente la canción popular portuguesa.

En sus primeros doce años de carrera graba 17 discos sencillos y 9 Lp’s con las discográficas Decca, Tecla y Philips. Algunos de sus álbumes los graba en colaboración con su madre, Lucília do Carmo, como en O fado em duas gerações (1969) o Fado Lisboa – An evening at the “Faia” (1974). Canciones como Por Morrer uma andorinha, Duas lágrimas de orvalho, Bairro alto, Canoas do Tejo, Os Putos o Lisboa menina e moça se convertirán en referentes del género. Carlos además graba varios títulos en inglés, como el popular Something, el tema de la película Love story, el tema Have a smile on your face o standars de jazz como The shadow of your smile o I’ve got you under my skin. 

Su fama internacional influye decisivamente en su designación por la RTP como representante portugués en Eurovisión 1976. Ese año es el único intérprete en el Festival da cançâo, en el que presenta 8 temas, siendo elegido Uma flor de verde pinho, que queda en duodécima posición en La Haya. 

Carlos sigue grabando y actuando por todo el mundo en los años siguientes. En 1983 su álbum Um homem no país es el primer disco compacto fabricado en Portugal. Pisará también los escenarios del Auditório Nacional de Madrid, el teatro de San Petersburgo, la Place des Arts en Montreal, el Memorial da América Latina en São Paulo o el Teatro D. Pedro V en Macao (concierto que fue retrasmitido en directo a toda China) entre muchos otros. En suelo portugués ha actuado en el Monasterio de los Jerónimos, en la Fundación Gulbenkian, el Casino de Estoril y un larguísimo etcétera. Por supuesto, sus apariciones en la televisión portuguesa se cuentan a cientos.

El 4 de septiembre de 1997 fue galardonado como Comendador de la Orden del Infante D. Henrique y en 2003 con el Premio Jose Afonso, momento que fue aprovechado para la presentación de Carlos do Carmo, do Fado e do Mundo, extensa biografía de Viriato Teles. Entre sus numerosísimos premios y galardones recibidos es de destacar el Goya a la Mejor canción original concedido por la Academia de las Artes y Ciencias Cinematográficas de España en 2008 por Fado da Saudade, que apareció en la película Fados, de Carlos Saura, de la cual fue además consultor. Ese mismo año conmemora sus 45 años de carrera con la edición del recopilatorio Fado maestro y varios conciertos entre los que destaca el que dio en el Pabellón Atlántico de Lisboa ante más de 11.000 personas y en el que fue acompañado por artistas como Mariza, Carminho, su hijo Gil do Carmo, la gallega Maria Berasarte y la Orquestra Sinfonietta de Lisboa.

Carlos do Carmo ha sido uno de los artífices, al formar parte del equipo de la candidatura, de la elevación del fado a Patrimonio inmaterial de la humanidad por la UNESCO. En 2010 presentó la serie de televisión Trovas Antigas, Saudade Louca – Histórias do Fado contadas por Carlos do Carmo, primer documental histórico sobre la historia del fado. En noviembre de ese año dio un concierto de éxitos de Frank Sinatra acompañado por la mítica Orquesta de Count Basie. 

Hasta el momento ha grabado 30 discos de larga duración en estudio y en vivo, sin contar los numerosos recopilatorios e innumerables singles. En los últimos años son de destacar los discos À Noite (2007), con textos de renombrados poetas portugueses, el disco grabado en 2010 con el pianista Bernardo Sassetti, solamente de piano y voz, y el que ha grabado con la prestigiosa pianista clásica Maria Joâo Pires en 2012, su último trabajo hasta el momento. En conjunto ha vendido más de un millón de discos a lo largo de su carrera que acaba de llegar al medio siglo, hecho que está celebrando con numerosos conciertos por todo el mundo. En julio de 2013 ha actuado en el Festival Badasom en Badajoz junto a Paco de Lucía, Carminho, Diana Navarro y Macaco. En 2014 recibió un Grammy Latino en honor a toda su trayectoria y amplia vida musical. Es el segundo cantante portugués que consigue un Grammy tras la soprano Elisabete Matos. Días después de recibir el premio fue homenajeado en Lisboa.

Carlos do Carmo está casado desde 1964 con Maria Judite de Sousa Leal y tiene tres hijos, Cila, Alfredo y Gil. José Maria Nóbrega le acompaña a la guitarra desde 1977.

Texto: Javier Velasco “Javiquico” Octubre de 2013
Actualizado: José Mª Soto, "Taray". Enero de 2016

Actuación Gran Final

Festival RTP da Cançao

07/03/1976

El 7 de marzo se celebró la gran del Festival RTP da Cançao 1976 presentada por Ana Zanatti y Eládio Clímaco desde los estudios de la RTP en Lisboa.

La gala estuvo formada por ocho temas para el intérprete. La audiencia a través de carta postal fue la encargada de decidir el ganador. Carlos do Carmo, por su parte, fue seleccionado mediante una elección interna.

Actuación Final Nacional

Resultado Preselección

IntérpreteCanciónPuntosPosición
1
Carlos Do Carmo
Onde é que tu moras
04.7
7
2
Carlos Do Carmo
Estrela da tarde
09.3
6
3
Carlos Do Carmo
Os lobos e ninguém
09.8
5
4
Carlos Do Carmo
Novo fado alegre
24.0
2
5
Carlos Do Carmo
No teu poema
13.2
3
6
Carlos Do Carmo
Maria - criada, Maria - senhora
03.6
8
7
Carlos Do Carmo
Cantiga de maio
10.1
4
8
Carlos Do Carmo
Uma flor de verde pinho
25.3
1

Videoclip

Carlos do Carmo

Uma flor de verde pinho

José Niza - Manuel Alegre

Carátula

Álbum que incluye el tema

sin_ano_08112013_014351_por76d00-2

Letra de la canción

Versión original

Eu podia chamar-te pátria minha,
dar-te o mais belo lindo nome português,
poderia dar-te um nome de rainha,
que este amor é de Pedro por Inês,

mas não há forma, não há verso,
não há leito para este fogo, amor, para este rio,
como dizer um coração fora do peito?.
Meu amor transbordou e eu sem navio…

Gostar de ti é um poema que não digo,
que não há taça, amor, para este vinho,
não há guitarras nem cantar de amigo,
não há flor, não há flor de verde pinho.

Não há barco nem trigo, não há trevo,
não há palavras para escrever esta canção.
Gostar de ti é um poema que não escrevo,
que há um rio sem leito e eu sem coração,

mas não há forma, não há verso,
não há leito para este fogo, amor, para este rio,
como dizer um coração fora do peito?.
Meu amor transbordou e eu sem navio…

Gostar de ti é um poema que não digo,
que não há taça, amor, para este vinho,
não há guitarras nem cantar de amigo,
não há flor, não há flor de verde pinho.

Letra de la canción

Versión traducida

UNA FLOR DE VERDE PINO

Podría llamarte patria mía,
darte el más bello y lindo nombre portugués,
podría darte un nombre de reina,
pues este amor es como el de Pedro por Inés,*

pero no hay forma, no hay verso,
no hay lecho para este fuego, amor,
para este río,
¿cómo llamar a un corazón
que está fuera del pecho?.
Mi amor se desbordó y yo sin navío…

Quererte es un poema que no digo,
que no hay copa, amor, para este vino,
no hay guitarras ni cantares de amor,
no hay flor, no hay flor de verde pino.

No hay barco ni trigo, no hay trébol,
no hay palabras para escribir esta canción.
Quererte es un poema que no escribo,
pues hay un río sin lecho y yo sin corazón,

pero no hay forma, no hay verso,
no hay lecho para este fuego, amor,
para este río,
¿cómo llamar a un corazón
que está fuera del pecho?.
Mi amor se desbordó y yo sin navío…

Quererte es un poema que no digo,
que no hay copa, amor, para este vino,
no hay guitarras ni cantares de amor,
no hay flor, no hay flor de verde pino.

*Referencia a la casi mítica relación amorosa entre el rey Pedro I de Portugal (1320-1367) y la noble gallega Inés de Castro (1325-1355).

Traducción: Javier Velasco “Javiquico”

Eurocanción

RANKING 581º / 1769

6.79 / 10

sin_ano_08112013_014351_por76d00-2

CANCIÓN

3.43

DIRECTO

4.29

ESCENOGRAFÍA

2.62

VESTUARIO

3.23

ORQUESTA

4.31

Conversación

0
TOP
11/07/2017

Gran tema. Gran cantante. Mal resultado, como siempre. Un 8.

4
TOP
08/11/2013

Jeje, pues Taray, curiosamente antes de leer tu comentario ya la había subido a 6, porque a mediodía me he sorprendido tarareándola (la habré escuchado unas 6 o 7 veces esta mañana jajaja). Aún así, sigue sin decirme tanto como para un sobresaliente, lo siento. Sjj, yo lo concibo como "una flor de color verde como el del pino". En cualquier caso, la letra dice "no hay flor de verde pino", así que la negativa está ahí. Seguro que alguien lo sabe explicar mejor :)

10
TOP
08/11/2013

Seguramente a los que dicen que la mejor canción de la historia es el "la la love" esta canción no les dirá mucho, de hecho no creo que pasen de los 30 segundos de escucha, pero para mí es una delicatessen de las que se saborean lentamente. Dannyquelo, seguro que si la escuchas más veces le subirás la nota. Qué fuerte, Carlos do Carmo tenía 36 años y aparentaba 60. De las mejores del 76. Le doy un 9. Me alegro de que Portugal vuelva a eurovisiòn, ya tenemos sus 12 puntos, jajaja!!

10
TOP
08/11/2013

Bonito poema cantado y buena voz, pero a mi también me parece algo antigua para aquel momento. 7

13
TOP
08/11/2013

Para ser sinceros, antes de saber de qué iba la letra, y no entendiendo una palabra de portugués, la canción me parecía de lo peor sino la peor de todas las de ese año. Ahora, conociendo la traducción hay que admitir que la letra es muy bonita y qué más que una canción es una poesía. La canción suena antigua para esa época, muy de los 50', pero a la vez, suena muy portuguesa, algo digno de alabar de los vecinos. Así que, aunque musicalmente no me atraiga, por lo comentado, creo que merece un 4.

0
TOP
08/11/2013

La canción es her-mo-sí-si-ma, tanto en letra como en música. Yo a él, sin embargo, le pongo algún pero: me parece que su expresión facial y corporal es más bien limitada y está lleno de clichés, pero aún así me parece de lo mejor del 76

5
TOP
08/11/2013

Yo también le doy un 9, muy buena, incomprensiblemente no la recordaba (creo que sólo he visto dos veces completo el festival del 76, una de niño.) ¡Qué letra!

4
TOP
08/11/2013

magnifica canción llena de sentimiento incomprendida por parte de los jurados europeos, como tantas otras veces. Un 9

0
TOP
08/11/2013

¿Los pinos dan flores?

1
TOP
08/11/2013

Javiquico,por qué Thilo Krassman dirigió la orquesta?

0
TOP
08/11/2013

Qué suerte tienes, sjj, de no ser alérgico...(yo tampoco, gracias a Dios). Teclea en google-imágenes "flor de pino" y encontrarás al culpable tanto de los sufrimientos primaverales de miles de ciudadanos inocentes, como de los de Carlos do Carmo, ese gran caballero de la canción, ya con 36 años.

1
TOP
29/04/2017

Hay veces en las que Portugal nos acaricia con sus canciones y aquí se valió de Carlos do Carmo para conseguirlo. Grande

0
TOP
08/11/2013

Pues no sé por qué lo preguntas, Rafa. Por lo que leo en Wiki, Thilo Krassman era "Portugués de origen alemán" (nació en Bremen) y arreglista y orquestador de las canciones portuguesas en "Eurovisâo" en 1976, 78, 79, regresando en 1994 y 95 como director a secas. O sea: que su carrera fue eminentemente portuguesa. Falleció en 2004

0
TOP
08/11/2013

Yo es que soy un chico de ciudad, y la pregunta es porque, según la letra, no hay flor de verde pino, o sea, entiendo que los pinos no dan flor, al menos si son verdes; he de decir que los pinos que yo conozco son los llamados carrascos, típicos de regiones mediterráneas, y flores, flores, no dan. Todo lo más, unos racimos anaranjados, que no he entendido muy bien las explicaciones de algunas web de Internet, porque son masculinas y femeninas a la vez.

0
TOP
08/11/2013

Lo mejor de los pinos es hacerte una siesta a su sombra después de atracarte de carne a la brasa en vacaciones, oyendo las cigarras.

3
TOP
09/11/2013

Los pinos dan flores. No todos, depende de la clase, como se dice en mi pueblo. Pero no son flores, como las entendemos al estilo rosa, jazmín o clavel. Además, atraen a la procesionaria y no son nada religiosos ni cofrades. JEJE.

11
TOP
31/01/2016

8. Mantengo mi nota. Todo lo que llevaba Portugal o cualquier canción con saudade visto desde fuera nos parece un fado y realmente no es así, es como todo lo que se cante con traje de faralaes aquí es arte hondo o flamenco puro. El falso fado de Carlos do Carmo, que yo diría que es una canción melódica eso sí, con letra de poema, porque en esto si que hay que alabarles mucho, y es que Portugal en estas dos primeras decadas 60 y 70, sus canciones estaban basadas en poemas de buenos literatos.

3
TOP
31/01/2016

Mantengo mi nueve. Magnífica y emotiva.

9
TOP
01/02/2016

Un tema precioso pero con 7 tiene más que suficiente.

3
TOP
08/11/2013

Sí, quizá para 1976 este tema era un poco antiguo, pero es lo que tienen los 70, que se mezclaban lo más tradicional con lo más verbenero. A mi personalmente me encanta esta canción, me emociona, me parece llena de sentimiento y Do Carmo es un intérprete como la copa de un "pinho". Además, creo que pocos países han sabido mostrar sus raíces musicales tan bien como Portugal, indistintamente del resultado que obtuviesen, lo que me parece digno del más grande los aplausos. Le doy un 9. Un saludo ;)

Ver más comentarios